Szkolny protest song

System edukacji rozdeptuje mi przynajmniej część małżeńskiego życia. Przypuszczam, że należę do bardzo licznego grona mężów nauczycielek z powołania. Mężów, którym marzy się dodatek do pensji za warunki szkodliwe, gdyż mamy bardzo ograniczone możliwości spędzania z żonami wspólnych wieczorów, a i za dnia żony chętnie zapominają, że wyszły ze szkoły i każde zdanie wypowiadają dobitnie, tonem nieznoszącym sprzeciwu, powtarzając je dwa razy w celu lepszego przyswojenia przez nas materiału. Nie, wcale nie narzekamy z tego powodu. Żona-nauczycielka, pogrążona odwiecznie w klasówkach, poprawach prac, poprawach popraw i w przygotowaniu nowych prac klasowych, opracowująca nowe materiały, żona biegająca na spotkania z rodzicami, uczestnicząca w znacznej ilości rad pedagogicznych, w wycieczkach klasowych, studniówkach, to na szczęście dla nas również żona mało kontrolująca męża. To bardzo wygodne, zwłaszcza, gdy mąż ma liczne pasje i zainteresowania po swojej pracy. Taki mąż w pewnym momencie czuje się totalnie usprawiedliwiony, gdy przestaje proponować żonie wspólne kino, kolację, teatr czy spacer, albowiem wie już, że usłyszy raport na temat niesprawdzonych prac, tych na stole, na biurku i pod nim.

    Ale nie łudźmy się, pewnie nie dotyczy to mężów wszystkich żon-nauczycielek, choćby i z powołaniem. Edukacja zna przedmioty nauczania, które nie wymagają tak wielkiego poświęcenia.

    Wcale nie zamierzam być obiektywny, skoro temat szkoły dotyczy mnie bezpośrednio. Zwłaszcza, że zbyt często czytam w internecie wypowiedzi kompletnych ignorantów, którzy potrzebują zamknąć zawód nauczyciela w dwóch szkodliwych mitach: „nauczyciel pracuje 18 godzin i nauczyciel ma wakacje i ferie”. Pierwszy mit szkodzi, bo wciska w umysły naszego społeczeństwa informację, że etat nauczyciela ma 18 godzin. Tyle, że do tak rozumianego etatu godzin dydaktycznych spędzonych z uczniami w klasie, na zajęciach przewidzianych programem, mit nie dodaje dziewiętnastej wprowadzonej godziny zwanej potocznie hallówką. Ponadto ta paranoja pomija wszystko, co nauczyciel robi w domu, rezygnując z własnego życia, jeśli robi uczciwie, czego się od niego wymaga, a za co nikt mu dodatkowo nie zapłaci. Potoczne przekonanie pomija uczestnictwo w zebraniach, szkoleniach, radach pedagogicznych, pomija czas trwoniony na rozmowach wychowawczych z rodzicami, często telefonicznych, na własny koszt, którego nikt nie zwraca. Zapewniam wszystkich pieniaczy, że tych godzin domowych wyjdzie dużo więcej niż klasyczny czterdziestogodzinny etat.

Mit drugi – wakacji i ferii – też całkowicie mnie rozluźnia. Żadnemu bowiem krzykaczowi nie przychodzi do głowy, że to uczeń ma dwa miesiące wakacji, nauczyciel później wakacje zaczyna i wcześniej kończy. Przynajmniej nauczyciel średniej szkoły. Zawsze są jakieś egzaminy poprawkowe, komisyjne, rady programowe, układanie planów zajęć, obowiązkowe choć nie zawsze sensowne szkolenia, dyżury. Od połowy sierpnia nauczyciel pozostaje w gotowości do działania. Ale kto by się w to wgłębiał? Lepiej popluć jadem na anonimowym forum. Mit wakacji ma jeszcze skutek, który zapewne nigdy nie przyjdzie do głowy atakującym przywileje zawodu. Mówiąc obrazowo: nauczyciel nie pojedzie na urlop w góry w październiku, nie wybierze się na narty w marcu, nie pospaceruje majowym gajem. Zawsze ma jeden termin urlopu w przeciwieństwie do innych zawodów. Czy lubi lato czy nie musi się dostosować, a wraz z nim dostosuje się cała rodzina. Jeżeli chcą wypoczywać razem, zawsze muszą to robić w najdroższym okresie urlopowym, najbardziej zatłoczonym, a upodobania wypoczynkowe trzeba ograniczyć.

    Skoro już się wypowiadam bardzo subiektywnie o szkolnictwie, pójdę dalej. Agresorzy na forach i w komentarzach równie chętnie co nauczycieli, atakują też szkołę jako instytucję. Wiecie co łączy ich wszystkich? Zakładają, że system szkolnictwa musi posiąść moc magicznej skrzynki. Z góry wciskamy nieokrzesane dziecko, przykryjemy, poklepiemy dekielek, fokus pokus, a dołem wyskoczy dojrzały, ukształtowany młody człowiek, najlepiej bez jego przeciążania w procesie edukacji. Człowiek ów wyjdzie wyedukowany i wychowany. Mądry, szlachetny, dobry, społecznie użyteczny, uduchowiony i wartościowy, prawie bez zaangażowania ze strony rodziców. Oni, w międzyczasie, zabiegani za kaską, wymęczeni przez kredyty i życie, poczekają z piwkiem w garści, w fintesie albo z pilotem przed telewizorem.
    

Co zrobi sfrustrowany rodzic, gdy młodzieniec wytrzęsiony z magicznej skrzynki z napisem „szkoła” okaże się nieokrzesanym dzieckiem, z kiepskimi ocenami, pustką we łbie i sprawiającym kłopoty? Ano z bezradności rodzic opluje szkołę i nauczycieli, poleci do dyrektora, do kuratorium, postraszy ministrem, nakrzyczy na forum, bo szkoła jest be, skoro nie umie wyręczyć z funkcji i obowiązków rodzicielskich. Tak to u nas działa, bo miło szuka się drzazgi w oku nauczyciela w wadliwym systemie, a z belką we własnym oku żyje się prawie jak bez niej.
Czy taki rodzic zastanowił się chociaż raz, jakim kilofem nauczyciel musiałby wbić wiedzę do głowy ucznia, który ignoruje jego i przedmiot nauczania ile wlezie? Czy zastanowił się, jakie narzędzia ma dziś nauczyciel wobec klasy pełnej uczniów? Jeśli ma ich w jednej 20-35, a są to jednostki o różnym stopniu zdolności, potencjale intelektualnym, kulturalnym, a przede wszystkim o różnym stopniu zaangażowania w naukę? Pamiętać trzeba, że nauczyciel w bezradności swojej zawsze tkwi między młotem a kowadłem. Przynajmniej w szkołach cieszących się renomą. Zawsze jest między ignorancją ucznia, naciskiem rodziców, a wytycznymi urzędników. I nauczycielowi nie udzieli wsparcia ani roszczeniowy rodzic, który chętniej atakuje niż współpracuje, ani dyrektor, dla którego walka o ucznia w czasie niżu demograficznego, to walka o byt szkoły, ani kuratorium, które co najwyżej zasypie stosem bzdurnych poleceń dotyczących „przygotowania programów naprawczych”, odstających od życia jak średnia płaca nauczyciela od realnej. Dlatego z pewnością będziemy mieli coraz więcej nauczycieli frustratów. Dowalą uczniom, którzy z pewnością na to nie zasługują, zatrują życie prymusom, odreagowując belferskie wypalenie i w najgłupszy sposób, w ramach festiwalu bezradności i niemocy, pokażą prawemu rodzicowi, kto tu rządzi.

    Taka ciekawostka zamiast happy endu. Kiedyś rodzic, dowiadujący się na wywiadówce o złych wynikach swojego dziecka, zaczynał program naprawczy od niego samego. Przyszedł do domu, czasem ze złości, czasem z bezradności, czasem ze wstydu, jakiego najadł się za dzieciaka, przełożył go przez kolano, wlał, opuścił szlaban na kino i kieszonkowe, a potem pogonił do nauki. Współczesny rodzic coraz chętniej atakuje cały świat za porażki edukacyjne i wychowawcze, bo oskarżenie dziecka o niewłaściwe postawy jest dla niego zbyt bolesnym uderzeniem we własne zaniedbania i bezradność.